What Dreams May Come — ერთი ფილმის ამბავი

What Dreams May Come — ერთი ფილმის ამბავი

„საით მივყავართ ოცნებებს“ — ეს არის ვიზუალურად განსაცვიფრებელი და ემოციურად დატვირთული ფილმი, რომელიც სიყვარულის, დანაკარგისა და სიცოცხლე-სიკვდილის უწყვეტ ციკლს ეხება. ვინსენტ უორდის რეჟისორობით გადაღებული ფილმი, რომელიც 1998 წელს გამოვიდა, რიჩარდ მეტესონის 1978 წლის ამავე სახელწოდების რომანზეა დაფუძნებული. კინოკადრებად გაცოცხლებული სიუჟეტი კი ზედმიწევნით მიჰყვება რომანში ჩაქსოვილ ფილოსოფიურ კვლევებს, რომლების სიცოცხლისა და სიკვდილის თემას სცდება…

„როცა გძინავს, შენი ოცნების სამყარო ისეთივე რეალურია შენთვის, როგორც ცხოვრება“

სიუჟეტი 

ფილმი მოგვითხრობს კრის ნილსენის (რობინ უილიამსის შესრულებით) ისტორიას, რომელიც მოულოდნელად იღუპება ავტოავარიაში. გარდაცვალების შემდეგ ის საოცარ, სიურრეალისტურ სამოთხეში ხვდება — როგორც მაყურებელი თანდათან აცნობიერებს, მთელი ეს სამყარო კრისის ცნობიერი მეხსიერებისა და სურვილების მიხედვითაა შექმნილი. მიუხედავად იმისა, რომ ყველაფერი იდეალურია, კრისს მაინც აწუხებს ერთი მთავარი დანაკარგი — აქ არაა მისი მეუღლე, ენი (ანაბელა შიორას შესრულებით)

„სამოთხე არასოდეს იქნებოდა სამოთხე უშენოდ“

სამწუხაროდ, ენმა ვერ გაუძლო ჯერ შვილების, შემდეგ კი მეუღლის გარდაცვალებით განცდილ ტკივილს და სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულა. What Dreams May Come-ის სამყაროში თვითმკვლელები ჯოჯოხეთში ხვდებიან, რომელიც დანაშაულის გრძნობისა და სასოწარკვეთილების ნამდვილი განსხეულებაა. როდესაც კრისი ენის ბედის შესახებ გაიგებს, დაუფიქრებლად გადაწყვეტს ჯოჯოხეთის სამყაროში მოგზაურობას, მეუღლის პოვნას და მის გათავისუფლებას… მართალია, ეს თითქმის შეუსრულებელ ამოცანას წარმოადგენს, მაგრამ რობინ ულიამსის პერსონაჟი მაინც დარწმუნებულია საკუთარ შესაძლებლობებში.

ფილმის ძირითადი იდეები

რა თქმა უნდა, What Dreams May Come-ის ძირითად იდეას წარმოადგენს სიყვარული, როგორც დაუმარცხებელი ძალა. სცენარის თითოეული დეტალი იმის მტკიცებისკენაა მიმართული, რომ სიყვარული სიკვდილის ზღვარსაც კი სცდება და მისი მეშვეობით ნებისმიერი რთული მდგომარეობის გადალახვა შესაძლებელია. კრისის ურყევი გადაწყვეტილება, გადაარჩინოს ენი, აღნიშნული იდეის ერთგვარი ვიზუალური დემონსტრაციაა. 

ამავდროულად, ფილმი შესანიშნავად გადმოსცემს საიქიოს კონცეფციას, როგორც მეტად პირად და სუბიექტურ გამოცდილებას. კერძოდ, აქ სამოთხე და ჯოჯოხეთი არა თუ ერთგვაროვანი ადგილებია, არამედ თითოეული პერსონაჟის შინაგან მდგომარეობას შეესაბამება. ამგვარი მიდგომით „საით მივყავართ ოცნებებს“ მაყურებელს აფიქრებს, როგორია მისი რეალური გრძნობები, იმედები, სურვილები, განცდები და ა. შ.

„რაც ცხოვრებაში მხოლოდ ფანტაზია იყო, ახლა უკვე ხელშესახები გახდა. თითოეული ფანტაზია სრული რეალობაა“

„ის, რისიც გჯერა, ხდება შენი სამყარო“

გარდა ამისა, ერთ-ერთი მკვეთრად გამოკვეთილი თემა რეინკარნაციის იდეას ეხება, რომელიც დახვეწილად და ფილოსოფიურადაა გადმოცემული. ბუნებრივია, ის იდეურად ებმის ფილმის სხვა ძირითად ასპექტებს — სიყვარულს, ცხოვრებას, სიკვდილსა და მათ მიღმა არსებულ შესაძლებლობებს. უფრო დეტალურად რომ განვიხილოთ, რეინკარნაციის იდეა ყველაზე აშკარად სიუჟეტის ბოლოს იჩენს თავს — მაშინ, როცა კრისი და ენი საიქიოში მნიშვნელოვან არჩევანს აკეთებენ… მიუხედავად იმისა, რომ შეუძლიათ, სამუდამოდ დარჩნენ სამოთხეში, რეინკარნაციას ამჯობინებენ, რათა კვლავ შეძლონ დედამიწაზე ერთად ცხოვრება და თავიდან დაიწყონ თავიანთი სიყვარული ახალი, ბავშვური ფორმით. ეს არჩევანი კიდევ ერთხელ გამოკვეთს კრისის რწმენას სიყვარულის ძალასთან დაკავშირებით — ეს გრძნობა იმდენად ძლიერია, რომ მან უნდა გაიაროს არა მხოლოდ სიცოცხლე და სიკვდილი, არამედ განმეორებითი ცხოვრება და ახალი დასაწყისი.

მთლიანობაში, რეინკარნაცია ფილმში მნიშვნელოვან როლს თამაშობს, როგორც ციკლური ბუნებისა და ადამიანის სულის გაგრძელების სიმბოლო. რეინკარნაციის იდეა აძლიერებს ფილმის მთავარ მესიჯს, რომ სიყვარულს შეუძლია გადალახოს ყველა ბარიერი, მათ შორის სიკვდილი.

რეჟისურა და ვიზუალური სტილი

ვინსენტ უორდის რეჟისურული გადაწყვეტილებები დიდ როლს თამაშობს ფილმის წარმოსახვითი ხედვის რეალიზებაში. What Dreams May Come ცნობილია თავისი ინოვაციური ვიზუალური ეფექტებით, განსაკუთრებით სამოთხის გამოსახულებით. უორდმა და მისმა გუნდმა გამოიყენეს ტრადიციული ფერწერის და ციფრული ეფექტები, ასევე პრაქტიკული დეკორაციები, რათა „ცოცხალი“ სამყარო მიეღოთ. მსგავსი მიდგომით, ფილმი განსაკუთრებული და ეთერული ელემენტებითაა გამსჭვალული — თითქოს, საიქიო სამყარო ერთდროულად ნაცნობიცაა და უცხოც.

ისიც აღსანიშნავია, რომ ფილმის ვიზუალურ სტილზე დიდი გავლენა აქვს ისეთი ცნობილი მხატვრების ნამუშევრებს, როგორებიც არიან ვინსენტ ვან გოგი და კლოდ მონე. თანაც ეს მხატვრული გავლენა კიდევ უფრო აძლიერებს ზემოხსენებულ იდეას საიქიო სამყაროს ბუნებაზე, როგორც პირადი გამოცდილებით, ინდივიდუალური მეხსიერებით, ემოციებითა და აღქმებით ფორმირებულ სამყაროზე. 

ფილმის ნარატიული სტრუქტურა, მისი არასწორხაზოვანი დრო და სიცოცხლეს, სიკვდილსა და საიქიოს შორის ხშირი გადასვლები, სიზმრისეულ განწყობასაც აძლიერებს. ეს სტრუქტურა მაყურებელს საშუალებას აძლევს, ისტორია აღიქვას, როგორც ემოციური და სენსორული შთაბეჭდილებების სერია…

მიღებული ჯილდოები და ნომინაციები

What Dreams May Come-ს რამდენიმე ჯილდო და რამდენიმე ნომინაცია აქვს მიღებული, განსაკუთრებული აღიარება კი თავისი ვიზუალური ეფექტებისთვის მოიპოვა:

  1. ოსკარის ჯილდო (Academy Award) — 1999 წელს ფილმმა მოიპოვა ოსკარი საუკეთესო ვიზუალური ეფექტებისთვის. ეს იყო ფილმის ყველაზე მნიშვნელოვანი აღიარება, რაც ხაზს უსვამდა მის უნიკალურ ვიზუალურ სტილსა და ინოვაციურ ტექნიკას;
  2. კინომხატვრების გილდიის ჯილდო (Art Directors Guild Awards) — ფილმი ნომინირებული იყო გამორჩეული კინემატოგრაფიული დიზაინისთვის;
  3. სატურნის ჯილდო (Saturn Awards) — „საით მივყავართ ოცნებებს“  ნომინირებული იყო საუკეთესო ფანტასტიკური ფილმისთვის; ასევე, საუკეთესო ვიზუალური ეფექტებისა და საუკეთესო კოსტიუმების დიზაინისთვის.